Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

Sygn. akt II SA/Wr 1234/23 dnia 24 maja 2023 r.

WYROK w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Anna Nowak (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Jan Kowalski Sędzia WSA Maria Wiśniewska Protokolant starszy sekretarz sądowy Piotr Zieliński

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 maja 2023 r.

sprawy ze skargi Jana Kowalskiego

na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu

w przedmiocie zasiłku celowego

zobowiązuje Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu do rozpatrzenia odwołania Jana Kowalskiego od decyzji Burmistrza Miasta Wrocławia z dnia 12 marca 2023 r. nr GK.6220.15.2023 - w terminie 14 dni od doręczenia organowi odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy,

stwierdza, że bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa,

oddala wniosek o wymierzenie organowi grzywny.

............................. ............................. ............................. (podpis sędziego) (podpis sędziego) (podpis sędziego)

UZASADNIENIE

W dniu 5 kwietnia 2023 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu wpłynęła skarga Jana Kowalskiego na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu w przedmiocie rozpatrzenia odwołania od decyzji w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku okresowego. W uzasadnieniu wniesionej skargi skarżący podniósł, że wskazany organ rażąco przekroczył termin do załatwienia sprawy, co z kolei jest wynikiem nieporadności osób zarządzających w Kolegium. W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu wniosło o jej uwzględnienie. W uzasadnieniu odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wskazał, że w dniu 20 marca 2023 r. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu wpłynęło odwołanie skarżącego od decyzji Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wrocławiu z dnia 10 marca 2023 r. nr MOPS.6754.23.2023 w przedmiocie odmowy przyznania świadczeń z pomocy społecznej w formie zasiłku okresowego. W dniu 2 kwietnia 2023 r. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu wpłynęło ponadto pismo skarżącego, w którym ww. wezwał organ do rozpatrzenia wniesionego odwołania. W ocenie organu odwoławczego poza sporem pozostaje, że do dnia złożenia odpowiedzi na skargę sprawa nie została załatwiona i tym samym Kolegium pozostaje w stanie bezczynności. W dniu 10 kwietnia 2023 r. do Sądu wpłynęło pismo skarżącego, w którym wniosła o stwierdzenie przez Sąd, że bezczynności organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa oraz o wymierzenie organowi grzywny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 627) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329.) sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Stosownie do przepisu art. 35 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (dalej w skrócie "k.p.a.") organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawionych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub faktów i dowodów powszechnie znanych albo znanych z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ (art. 35 § 2 k.p.a.). Natomiast zgodnie z art. 35 § 3 k.p.a. załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Samorządowe Kolegium Odwoławcze jako właściwy organ odwoławczy w niniejszej sprawie (art. 127 § 2 k.p.a. w zw. z art. 17 pkt 1 k.p.a.), rozstrzyga odwołanie według reguł określonych w Rozdziale 10 Działu II Kodeksu postępowania administracyjnego, przy czym do terminu załatwienia sprawy przez ten organ stosować należy wymogi określone przepisem art. 35 k.p.a. w zw. z art. 133 k.p.a. Przepis art. 133 k.p.a. ustanawia ustawowy termin, w którym organ pierwszej instancji obowiązany jest przekazać odwołanie organowi odwoławczemu. Termin ten wynosi siedem dni od dnia, w którym organ otrzymał odwołanie. Datą wszczęcia postępowania odwoławczego jest data otrzymania odwołania przez organ odwoławczy. Termin załatwienia sprawy przez organ odwoławczy liczy się od dnia wpływu odwołania wraz z aktami sprawy do organu drugiej instancji. Jeżeli organ administracji zobowiązany do załatwienia sprawy nie wydaje decyzji w prawem przewidzianym terminie, przy czym zwłoka w rozpatrzeniu sprawy jest nieuzasadniona, wówczas mamy do czynienia z prawną bezczynnością organu. Jak wskazano bowiem wyżej organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. W ujęciu przepisu art. 104 § 1 k.p.a. "załatwienie sprawy" oznacza wydanie przez organ decyzji, chyba że przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stanowią inaczej. Należy wskazać, że okoliczności faktyczne niniejszej sprawy pozostawały poza sporem. Skarżący Jan Kowalski, odwołał się od decyzji organu pierwszej instancji w przedmiocie odmowy przyznania świadczeń z pomocy społecznej w formie zasiłku okresowego. Odwołanie skarżącego wpłynęło do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu, za pośrednictwem organu pierwszej instancji, w dniu 20 marca 2023 r. i do chwili obecnej odwołanie to nie zostało rozpoznane. Ponadto pismem datowanym na dzień 2 kwietnia 2023 r. skarżący wezwał organ odwoławczy do załatwienia sprawy. Zgodnie z przepisem art. 52 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Zatem w pierwszej kolejności należało ustalić, czy skarżący zachował w niniejszej sprawie wymogi formalne do wniesienia skargi na bezczynność organu - poprzez uprzednie wyczerpanie środków zaskarżenia. Niewątpliwie, takim środkiem zaskarżenia, o którym mowa w przywołanym przepisie jest przewidziane w art. 37 § 1 k.p.a. zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie wnoszone do organu wyższego stopnia, a w przypadku gdy nie ma takiego organu - wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. W niniejszej sprawie będzie to wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Pismo, które wpłynęło do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu w dniu 2 kwietnia 2023 r., w którym skarżący podnosi okoliczność przekroczenia terminu w załatwieniu sprawy, spełniało wymóg wezwania - art. 37 § 1 k.p.a. i stanowiło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Tym samym prawidłowe było stanowisko Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu, któr